Umowa leasingu finansowego musi spełniać następujące warunki: umowa zawarta na czas oznaczony; suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych; umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy leasingu dokonuje korzystający, a finansujący rezygnuje z dokonywania odpisów amortyzacyjnych, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.
Umowę leasingu finansowego odróżnia od leasingu operacyjnego posiadanie następujących cech:
- do kosztów uzyskania przychodu u korzystającego oraz do przychodu u finansującego zalicza się jedynie odsetkowa część rat leasingowych;
- przedmiot leasingu wykazuje się jako składnik majątku korzystającego i u niego dokonywane są odpisy amortyzacyjne;
- umowa leasingu zawierana jest na okres zbliżony do normatywnego okresu amortyzacji przedmiotu leasingu.
W leasingu finansowym korzystający obniża podstawę opodatkowania o zaliczone do kosztów uzyskania przychodu:
- odpisy amortyzacyjne dokonywane według stawek podatkowych przewidzianych dla danego przedmiotu będącego w leasingu,
- ratę leasingową jedynie w części odsetkowej,
- koszty użytkowania przedmiotu leasingu np.: konserwacja, energia, paliwo, ubezpieczenie itp.
Ze względów podatkowych leasing finansowy może być korzystniejszy od leasingu operacyjnego dla firm opodatkowanych ryczałtem. W tej sytuacji bowiem decydującej roli nie odgrywa możliwość zaliczenia całości raty leasingowej do kosztów uzyskania przychodów, gdyż w tej formie opodatkowania wysokość kosztów nie wpływa na podstawę opodatkowania.
Z punktu widzenia przepisów podatkowych, leasing finansowy różni się od leasingu operacyjnego tym, że to leasingobiorca dokonuje odpisów amortyzacyjnych.
Leasing konsumencki (prywatny), to produkt finansowy skierowany do osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, polegający na finansowaniu używania danej rzeczy (przedmiotu leasingu) i mogący prowadzić do jej zakupu. W ramach umowy leasingu konsumenckiego firma leasingowa (finansujący) zobowiązuje się do nabycia przedmiotu leasingu i oddania go do używania osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (korzystającemu) na oznaczony okres czasu. Korzystający zobowiązuje się zapłacić w uzgodnionych ratach firmie leasingowej wynagrodzenie za używanie przedmiotu leasingu. Wynagrodzenie to powinno być równe co najmniej cenie nabycia rzeczy przez finansującego.
Sposób działania leasingu konsumenckiego jest wyjątkowo prosty: polega na użytkowaniu przedmiotu w zamian za wynagrodzenie płacone w ratach firmie leasingowej. Może dotyczyć zarówno rzeczy ruchomych - samochodów, sprzętu AGD - i nieruchomości, jak również niektórych wartości niematerialnych i prawnych, na przykład licencji na programy komputerowe.
Dzięki uproszczonym procedurom oraz mniejszej liczbie wymaganych dokumentów zawarcie umowy leasingowej trwa o wiele krócej niż w przypadku otrzymania kredytu bankowego. Zatem już na starcie zawarcie umowy o leasing jest łatwiejsze i szybsze niż zobowiązania kredytowego. To dobra wiadomość między innymi dla osób reprezentujących wolne zawody, które nie mając własnej firmy pracują na umowy o dzieło lub zlecenia albo na podstawie kontraktu.
Na podstawie umowy leasingu konsumenckiego firma leasingowa (określana jako finansujący) zobowiązuje się do nabycia na własną rzecz przedmiotu leasingu i oddania go do używania osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (czyli korzystającemu) na oznaczony okres czasu. Natomiast korzystający zobowiązuje się zapłacić w uzgodnionych ratach firmie leasingowej wynagrodzenie za używanie przedmiotu leasingu. Wynagrodzenie to powinno być równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Co istotne, na gruncie przepisów kodeksu cywilnego, cena, po której korzystającemu przysługuje prawo nabyć rzecz od firmy leasingowej po zakończeniu umowy leasingu, nie jest brana pod uwagę przy ustalaniu czy suma rat leasingowych odpowiada, czy też nie odpowiada wartości początkowej przedmiotu umowy (tj. cenie netto, która uiszczona została przez finansującego w związku z nabyciem rzeczy). Z kolei na gruncie przepisów podatkowych, cena potencjalnego wykupu przedmiotu umowy przez korzystającego jest brana pod uwagę przy dokonywaniu tej kalkulacji. W efekcie, zakres umów uznawanych za umowy leasingu dla celów podatkowych jest szerszy niż zakres umów traktowanych jako umowy leasingu na gruncie przepisów kodeksu cywilnego. Przykładowo, umową leasingu w rozumieniu przepisów podatkowych będzie również umowa najmu długoterminowego, pod warunkiem, że suma przewidzianych w niej opłat, łącznie z potencjalną ceną wykupu przedmiotu umowy przez korzystającego, pokrywać będzie co najmniej wartość początkową leasingowanej rzeczy.